Σκέψεις

Είναι καιρός που η σιωπή με βασανίζει σαν ποίημα. Μεταμορφώνει όλες τις λέξεις που άκουσα και που ίσως, κάτω από άλλες συνθήκες να ήθελα να πω. Όμως δεν βρίσκω νόημα πλέον στις λέξεις. Η σιωπή στην εποχή μας, είναι πιο τίμια για όποιον οι πράξεις του είναι ελάχιστες μπροστά στο ανθρώπινο καθήκον. Τίμια παραδοχή της ντροπής του να είσαι μέλος σε μια αποτυχημένη κοινωνία, που η δομή κι ο πιο συνεκτικός της κρίκος βασίζεται στην υποταγή που φέρνει ο φόβος κι η απόγνωση που γεννά η ανάγκη. «Το ψάρι βρωμά από το κεφάλι» λέει ο θυμόσοφος λαός. Και πράγματι, το παιχνίδι άρχισε να παίζεται, πρώτα κάτω από το τραπέζι κι ύστερα σαν συνηθίσαμε το τέρας φανερά, από τα πάνω προς τα κάτω. Με οικονομικούς όρους. Για κάποιους μάλιστα από αυτούς τους όρους, αδύνατο να μην εντυπωσιαστεί κάποιος από την εφευρετικότητα και το νοητικό κεφάλαιο που ξοδεύτηκε προκειμένου να τους καλλωπίσουν. Α ρε «Λάκη εισαγόμενε». Ότι κακό, αφορά μια γενικότερη εικόνα του κόσμου, κι έφτασε και στη χώρα μας αναπόφευκτα. Ότι καλό, το παραβλέπουμε. «Οκτώ ώρες για τέσσερις μέρες, 32 ώρες την εβδομάδα και ο μισθός όπως ήταν πριν» είναι η τάση σε άλλες χώρες του κόσμου. Εδώ όμως, δίνονται κίνητρα στους συνταξιούχους να εργαστούν, για να συμπληρώσουν την αξιοπρέπεια της διαβίωσής τους, και νομιμοποιείται η δεύτερη εργασία (περισσότερες εργατοώρες με λιγότερα ένσημα). Τι να κάνουν κι αυτοί, με τόσους άεργους ακαμάτηδες που ζουν στην Ελλάδα. Η αποδόμηση άρχισε με την οικονομική εξαθλίωση, ύστερα με την εξαθλίωση της νόησης. Ένα σωστό κτίσμα χρειάζεται βάσεις γερές, κι ο σκεπτόμενος άνθρωπος δεν είναι βάση στέρεα για εκμετάλλευση. «Ας κάνουμε λοιπόν» σκέφτηκαν «έξωση της κοινωνιολογίας από τα σχολεία, ας μην έχουν χρόνο να ξεκουραστούν, να σκεφτούν, να μιλήσουνε. Κι αν μιλήσουνε, και η γνώμη τους κριθεί επικίνδυνη, τότε αυτό πρέπει να ποινικοποιηθεί. Μάλιστα, για να μη μπερδεύεται ο κόσμος από πολλές γνώμες, μία κυρίαρχη γνώμη πρέπει να ακούγεται και μόνο.» Πάντα είχα την απορία πως στο καλό, τόσα κανάλια, να παρουσιάζουν ( ή να μην παρουσιάζουν) τις ίδιες ειδήσεις, με την ίδια προτεραιότητα. Τόσοι νόμοι για έρθει η ομαλότητα, αναμεσά τους νόμοι για το ακαταδίωκτο ανθρώπων που παίρνουν αποφάσεις ή κρίνουν αποφάσεις ( επιτροπές), αλλά ούτε ο νόμος περί ευθύνης υπουργών άλλαξε, ούτε λογοδοσία υπάρχει. «Διαίρει και βασίλευε». Κι ο κόσμος ποτέ δεν ήταν πιο διαιρεμένος από παλιά. Δεν υπάρχουν τα καφενεία, δεν κοιτιούνται οι άνθρωποι τόσο συχνά πλέον στα μάτια… Τίτλοι, συνθήματα, εκτονώσεις «στιγμής», διαμαρτυρίες ανέξοδες κι ανώδυνες, κρυφά από τους κριτές, με τον φόβο μη κοπεί η κλωστή που κρατά μακριά μια τράπεζα από το να κάνει δικό της ότι δικό μας. Ποιος θυμάται πια τις γυναίκες στο Ιράν; Ή το Αφγανιστάν; Που είναι η παγκόσμια θλίψη για το πνιγμένο παιδί, τον Αλάν, για τον οποίο είχε δακρύσει όλη η ανθρωπότητα πριν λίγα χρόνια; Εκείνο το κορίτσι που είχε συντρίψει η καγκελόπορτα, κι όλοι συνεχίζανε την εργασία τους ίσως από φόβο μην την χάσουν, είναι η εικόνα της κοινωνίας μας σήμερα. Όλα κάνουν το κύκλο τους, το τελικό στάδιο, το πένθος κι η αποδοχή. Και το τέρας μεγαλώνει, γιγαντώνεται, κυκλοφορεί πια χωρίς ντροπή στο φως της ημέρας. Σε λίγο έρχονται Χριστούγεννα, γιορτές… Δώρα… Χαρά μεγάλη για το εμπόριο αλλά και για τον έρημο άνθρωπο. Στο φως της μέρας γίνεται ένα από τα πιο μεγάλα εγκλήματα της σύγχρονης ανθρωπότητας, χιλιάδες παιδιά, γυναίκες, οικογένειες, κατεστραμμένες, σε ένα έγκλημα με την ευλογία τεράτων. Μπορεί να βγήκε ο κόσμος στους δρόμους, αλλά τα τέρατα έχουν γίνει αλαζονικά πια. Ότι δεν αγγίζει τις τσέπες τους δεν τους αγγίζει. Με μια νοοτροπία που είναι ντροπή για τους Φαραώ, και λίγο, να την χαρακτηρίσει κανείς ως Φαραωνική. Εκείνοι έχουν αξία, Οι υπόλοιποι, είναι απλώς αναλώσιμοι, και συχνά απλώς περισσεύουν. Θυμάμαι τη δήλωση του Αυστραλού μεγιστάνα πως, θα πρέπει να υπάρξουν πιο πολλοί άνεργοι, για να διαπιστώσουνε οι εργαζόμενοι πως, οι εργαζόμενοι είναι που τους έχουν ανάγκη, όχι το αντίστροφο. Και το αστείο είναι, πως, για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας, έχουνε, με τη δική τους οπτική, δίκιο. Ήδη χιλιάδες εργαζόμενοι έχουνε χάσει την εργασία τους, από κάτι που θα έπρεπε να είναι ευλογία για την ανθρωπότητα, αν στηριζότανε στην αλληλεγγύη: την τεχνητή νοημοσύνη. Υλοποιήσεις με ρομπότ με τεχνητή νοημοσύνη, είναι ήδη εδώ, για στρατιωτικούς, και όποιον άλλο λόγο μπορεί κάποιος να φανταστεί. Φανταστείτε πόσο πιο εύκολη μπορεί να είναι η εξόρυξη στη Σελήνη, ή πόσο πιο φθηνό ένα ρομπότ εργάτης, για την επιχείρηση , αλλά και για το κράτος αφού τα ρομπότ δεν παίρνουν σύνταξη ούτε αρρωσταίνουν. Όλα μπορούν να έχουν καλή η κακή χρησιμότητα. Μια υγιής κοινωνία, δεν έχει τίποτα να φοβηθεί. Αλλά, σε αυτή την κοινωνία που η απληστία κι ο φόβος, η ανάγκη και η εκμετάλλευση, η ερημοποίηση των ανθρώπων και ο τεμαχισμός σε μικρόκοσμους, αποτελεί την κυριότερη έκφανσή της… Λέξεις κλειδιά: έντομο, αόρατος, ντροπή.