Σκέψεις..

Στα πλαίσια της κοινωνικής συμβίωσης υπάρχουν κανόνες. Κανόνες γραπτοί και άγραφοι. Σε μεγάλο βαθμό οι κανόνες αυτοί καθορίζονται από την επιταγή της κοινωνικής ειρήνης, από την μια, και από την επιβίωση της κοινωνικής ομάδας από την άλλη. Στο σημείο αυτό, είναι σωστό να πούμε πως η ιεραρχική δομή της κοινωνίας είναι καθοριστική. Αν η κοινωνία είναι δομημένη σε σχήμα πυραμίδας, τότε παρότι η βάση είναι εκείνη που στηρίζει το οικοδόμημα, η κορυφή της πυραμίδας έχοντας τον έλεγχο των αποφάσεων, ορίζει κατά κανόνα ως κοινωνική επιβίωση και ειρήνη την δική της  διατήρηση της εξουσίας και προνομίων. Από εκεί ψηλά, μοιάζει απώλεια μικρή, απώλεια μερμηγκιών, η θυσία της βάσης για την μη διασάλευση της δομημένης τάξης.
Αν το πιο ισχυρό ένστικτο είναι η επιβίωση, χρειάζεται κάτι επίσης ισχυρό, μία απειλή συντριβής και θανάτου ακόμα, ώστε η πιθανότητα της επιβίωσης να μοιάζει πιο ιδανική από μια σίγουρη συντριβή. Οι νόμοι, η θρησκεία, η επίπλαστη ηθική, τόσο το μαστίγιο όσο και το καρότο, όλα τα δυνατά μέσα θα χρησιμοποιηθούνε για να αποτρέψουνε, απομονώσουνε και να εξοντώσουν κάθε ροπή προς μία διαφορετική τάξη πραγμάτων. Η οικογένεια, το σχολείο, η πόλη, το κράτος, τα κράτη, όλα έχουν τη θέση τους στο οικοδόμημα. Όσο μεγαλύτερη η απόσταση της κορυφής από την βάση, τόσο ελάχιστης σημασία γίνονται οι ανάγκες της βάσης για αυτούς που είναι στην κορυφή, ιδίως όταν η βάση δεν έχει τρόπο να ελέγξει την σύνθεσή της και τον τρόπο με τον οποίο η κορυφή δημιουργείται. Που σημαίνει πως καθώς τα κέντρα ελέγχου και άσκησης εξουσίας μεταφέρονται έξω ακόμα και από τα κράτη, σε οργανωμένα οικονομικά συμφέροντα, με κύρια αξία και σκοπό της ύπαρξής τους το κέρδος, τότε αλίμονο σε όλους εκείνους που οι μαθηματικές πράξεις, τους θεωρούνε ζημιά κι εμπόδιο.
Η φτωχοποίηση κι εξαθλίωση των λαών δεν έχει σύνορα… δεν έχει σημαία, θρησκεία, γλώσσα. Δεν έχει καν ψυχή. Άνθρωποι αριθμοί, μηδενικά, πράξεις.. Πόσο «κοστίζει» στην σημερινή εποχή της κρίσης, να είσαι άνθρωπος; Πόσο δύσκολο είναι να φορέσει κάποιος ένα μπαλωμένο παντελόνι, ή να χορτάσει λιγότερο, για να μη πεινάσει κάποιος άλλος; Δυστυχώς την γνωρίζω την απάντηση: πολύ. Μα αυτό, όσο κι αν είναι σημαντικό, δεν είναι το πιο σημαντικό. Το να ανακουφίσουμε προσωρινά τον πόνο χωρίς θεραπεία της ασθένειας, είναι αδιέξοδο. Το να φερόμαστε από την μια με αλληλεγγύη και από την άλλη να επιτρέπουμε με την συγκατάβαση, την ανοχή ή την αδράνεια και αδιαφορία, να μας φέρονται ως μυρμήγκια ή αριθμούς, ατιμώρητοι, είναι εγκληματικό, τόσο προς τον εαυτό μας όσο και την ανθρωπότητα.
Το κύτταρο της κοινωνίας είναι ο άνθρωπος.  Η κοινωνία συστάθηκε για να νιώθει μέσα της πιο ασφαλής, πιο λεύτερος, να μπορεί χωρίς φόβο να δημιουργεί και να υπάρχει. Οποιαδήποτε κοινωνική δομή δεν μπορεί να εξασφαλίσει στα μέλη της ειρήνη τόσο με τον εαυτό τους όσο και με τα άλλα μέλη, είναι μία αποτυχημένη κοινωνική δομή και πρέπει να αλλάξει. Και στον βαθμό που η κοινωνία δεν έχει τον έλεγχο αυτής της δομής, είναι απλώς επιβολή. Δικτατορία του φόβου.
Η πρώτη μορφή αντίστασης, είναι να συνεχίσουμε να υπάρχουμε, να παραμείνουμε ανθρώπινοι, αλληλέγγυοι ο ένας στον άλλον, με πίστη στο ότι για τους ανθρώπους δεν υπάρχουνε αδιέξοδα. Υπάρχουν μόνο αδιέξοδες καταστάσεις αλλά η επιλογή να μείνουμε σε αυτές ή να στραφούμε προς άλλη κατεύθυνση, σκεπτόμενοι όχι υπό το μαστίγιο του φόβου αλλά όντως λεύτεροι, μας ανήκει.
«Μας ανήκει»; Δεν υπάρχει ελευθερία δίχως τίμημα, δίχως θέληση που μεταφράζεται σε επιλογές και πράξεις. Άλλο να σκεπτόμαστε και να πράττουμε ως λεύτεροι, κι άλλο το πόσο γρήγορα θα μεταβληθεί μία κατάσταση. Χωρίς ωστόσο το πρώτο το δεύτερο δεν θα συμβεί ποτέ. «Συλογάται καλά όποιος συλογάται ελεύθερος». Αυτό είναι το πρώτο που δεν πρέπει να επιτρέψουμε να μας αφαιρέσουνε λοιπόν: Το να είμαστε ελεύθεροι άνθρωποι αλληλέγγυοι ο ένας στον άλλον.